Η συμβολή του χαρουπιού στη διατήρηση της καλής υγιείας και στον έλεγχο του σωματικού βάρους.

Το χαρούπι θεωρείται μια υπερ-τροφή (superfood) λόγω των πολλών θρεπτικών συστατικών του. Με καταγωγή από τις περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου και συγκεκριμένα τις Νότιες περιοχές της Ευρώπης, τη Βόρεια Αφρική αλλά και από περιοχές της Μέσης Ανατολής, το χαρούπι ήταν γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Θεόφραστος ήδη από τον 4ο αιώνα π.Χ. αναφέρει το χαρούπι ως το Αιγυπτιακό σύκο. Το χαρούπι ήταν επίσης διαδεδομένος καρπός και στους Ρωμαίους λόγω της φυσικής του γλυκύτητας.

Στη σημερινή εποχή, στην Ελλάδα το χαρούπι έχει συνδεθεί με την περίοδο της κατοχής και γι’ αυτό τις τελευταίες δεκαετίες είχε περιοριστεί η κατανάλωσή του. Αντιθέτως, στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια κερδίζει όλο και περισσότερους υποστηρικτές λόγω των πολλών θρεπτικών συστατικών του και των αντιοξειδωτικών που περιέχει. Πιο συγκεκριμένα:

A. Βοηθά στη μείωση της χοληστερίνης.

Το χαρούπι περιέχει πολυφαινόλες οι οποίες συμβάλλουν στη ρύθμιση της χοληστερίνης όπως οι φυτικές ίνες. Το 2010 στο “Plant Foods for Human Nutrition” δημοσιεύτηκαν τα πορίσματα μελέτης, σύμφωνα με την οποία, 4 γραμ. φυτικών ινών πλούσιες σε πολυφαινόλη δύο φορές την ημέρα  μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση των επιπέδων των λιπιδίων του ορού και να μειώσουν την πυκνότητα των λιποπρωτε’ι’νών , τη γνωστή κι ως ”κακή” χοληστερόλη, σε διάστημα μόλις 4 εβδομάδων. Επίσης, το χαρούπι περιέχει πηκτίνη, η οποία συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης Στεφανιαίας νόσου. Έρευνες του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess και του Πανεπιστημίου Purdue κατέδειξαν πως το χαρούπι συμβάλει σημαντικά στη μείωση της χοληστερίνης και η κατανάλωση του μπορεί να έχει μακροχρόνια οφέλη για την υγεία.

Β. Είναι φυσικό αντιοξειδωτικό.

Οι πολυφαινόλες που περιέχει το χαρούπι είναι επίσης και πανίσχυρα αντιοξειδωτικά που προστατεύουν τον οργανισμό μας από τις ελεύθερες ρίζες και τις τοξίνες του περιβάλλοντος. Το 2002 δημοσιεύτηκαν τα πορίσματα σχετικής μελέτης στο  “Journal of Agricultural and Food Chemistry”. Η μελέτη κατέδειξε πως ακόμη  και οι λοβοί των χαρουπιών περιέχουν πολυφαινόλες, αν και οι σπόροι του χαρουπιού είναι πιο πλούσιοι σε πολυφαινόλες.

Γ. Είναι πλούσιο σε Ασβέστιο

Το χαρούπι είναι τροφή πλούσια σε ασβέστιο. Μια κούπα χαρουπάλευρο περιέχει 358 χιλιογραμμάρια ασβεστίου, δηλαδή το 30 με 36% της συνιστώμενης καθημερινής κατανάλωσης ασβεστίου.

Δ. Είναι καλή πηγή Σελήνιου.

Το σελήνιο, αντιοξειδωτικό ιχνοστοιχείο, είναι πολύ σημαντικό συστατικό για τη γενική υγεία του ατόμου. Η έλλειψή του μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών, όπως ο καρκίνος και οι καρδιοπάθειες. Το σελήνιο προλαμβάνει και μάχεται εναντίον πλήθους ασθενειών όπως κατάθλιψη, δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς, άσθμα, ηπατικές βλάβες, πολυκυστικές ωοθήκες, AIDS και ρευματοειδή αρθρίτιδα. Μια κούπα χαρουπάλευρου περιέχει 5.5 μικρογραμμάρια σελήνιου, δηλαδή περίπου 10% της συνιστώμενης ημερήσιας κατανάλωσης για ενήλικες.

Ε. Βοηθά στην πέψη και την καλή λειτουργία του εντέρου.

Τα προβλήματα της πέψης είναι τόσο κοινά που ο  Dr Anton Emmanuel, γαστρεντερολόγος στο University College Hospital του Λονδίνου εκτιμά πως περίπου το 40% των ανθρώπων σήμερα έχει έρθει αντιμέτωπο με κάποιο σύμπτωμα κακής λειτουργίας του εντέρου. Η πλειοψηφία αυτών των προβλημάτων μπορεί να αντιμετωπιστεί με σωστή διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες.  Μια κουταλιά της σούπας χαρουπόσκονης περιέχει 10% της ημερήσιας συνιστώμενης ποσότητας σε φυτικές ίνες. Επίσης, οι τανίνες που περιέχει το χαρούπι συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα των ενζύμων που ρυθμίζουν τη διαδικασία της πέψης.

ΣΤ. Βοηθά στον έλεγχο του βάρους

Η σκόνη χαρουπιού είναι μια ολιγοθερμιδική τροφή που περιέχει μόλις 13 θερμίδες ανά κουταλιά της σούπας. Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο “Journal of Nutrition” το 2006 κατέδειξε πως καταναλώνοντας τις φυτικές ίνες του χαρουπιού αυξάνεται η οξείδωση των λιπαρών οξέων (μια σωματική διαδικασία που διασπά τα λιπαρά οξέα και απελευθερώνει ενέργεια) κι αυτό έχει θετικό αντίκτυπο στη μείωση του σωματικού βάρος, μια σύνδεση που έχει επισημανθεί και από την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής των ΗΠΑ.

Το παράγωγα του χαρουπιού είναι πολλά, δίνοντας μας τη δυνατότητα να το καταναλώσουμε με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα σε μορφή χαρουπόσκονης, χαρουπόμελου, τσάι χαρουπιού, ζυμαρικά χαρουπιού ακόμη και λικέρ.

Μαρία Μανδουράρη,

BA, MA, MSc.